Rediflerin Ağıdı 8 Türküsünün Hikayesi
Rediflerin Ağıdı 8 Türküsünün Hikayesi
“Doksanüç Savaşı” diye bilinen 1877-1878 Osmanlı-Rus savaşına Anadolu’dan çok sayıda insan katılmıştı.
Bu savaşın Doğu Cephesi’nde, yani Anadolu Cephesi’nde çarpışan askerlerin yarısından fazlasını Güney Türkmenleri oluşturuyordu. Avşarlar, Ceritler, Tecirliler, Bozdoğanlar ve o tarihte sayıları 26’ya varan diğer oymak ve aşiretler… Bilindiği gibi devlet bunları daha önce (1853) Kırım Savaşı’na gönderememişti. Çünkü o zamanlar bu aşiretler göçebe halindeydi. Şimdi ise 1865 iskanı ile yerleşik düzene geçmişlerdi.
Bu sırada asker sıkıntısı çeken devlet de yeni ve güçlü bir kaynak bulmuş oldu. Köy köy, ev ev toplanan ve eğitimsiz olan bu yiğitler, Ahmet Muhtar Paşa yönetiminde kahramanca savaştılar. O kadar ki bu savaşlardan dolayı Ahmet Muhtar Paşa’ya “Gazilik” unvanı bile verildi.
Bu savaşlarda kahramanlığı görülen Kara Fatma da Türkmenler’in Cerit oymağındandır.
Kimi yazarlar bu ağıdın Birinci Dünya savaşı ile ilgili olduğunu ileri sürmüşlerdir. Oysa hem bu ağıdı söyleyen Cingözoğlu Seyit Osman’ın yaşadığı dönem, hem de redif teşkilatının 1912 yılında tamamen kaldırıldığı göz önüne alınırsa, ağıdın Birinci Dünya Savaşıyla ilgili olmadığı anlaşılacaktır.
Kemal Sadık Göğceli (Yaşar Kemal) bu ağıdı “Ladiflerin Ağıdı” adı altında 6 kıta olarak derlemiştir. K.S. Göğceli bu derlemede önemli yanlışlıklar da yapmıştır. Bunların bazıları:
Ağıtta konu edilen “Kaman” Kırşehir’deki Kaman değil Pınarbaşı’nın Kaman köyüdür. Ağıt “Emine” diye bir kadına mal edilmiştir, oysa yıllardan beri folklor dergilerinde, edebiyat çevrelerinde bu ağıdın Cingözoğlu Aşık Seyit Osman’ın olduğu anlatılır durur. Seyit Osman’ın bundan başka 10-15 şiiri daha vardır. Ayrıca ağıtta geçen yer adları da Çukurova ile ilgili değildir.
Bir Cevap Yazın