Kapısız Eşkiyası Türküsünün Hikayesi
Kapısız Eşkiyası Türküsünün Hikayesi
Merkezî idare, XVII. yüzyılda iç karışıklıklar ve sonu gelmeyen dış savaşlar yüzünden zayıfladı. Bu nedenle bazı vezirlere bir kısım sancaklar arpalık olarak verildi. Buralara bölgesinde egemen kişiler mütesellim olarak atandı. Bunlar, bölgelerinin asayişi ile de yükümlü idiler. Yozgat (Bozok) bölgesine egemen olan Çapanoğulları bu ayanlardandır.
1768’lerde Hacıbektaş ve Avanos taraflarında bir kısım eşkiya türemişti. Bölgedeki Sarılar Türkmenleriyle birleşen kapısız leventlerden oluşan eşkıyalar, köyleri basıyor, Kızılırmak üzerinde kurulu Çokgözler köprüsünden geçen yolcuları soyuyorlardı. Eşkıyanın def edilmesi için, Yozgat (Bozok) sancağı mütesellimi Çapanoğlu Mustafa Bey’e Padişah Abdülaziz ferman yollamıştır.
Mustafa Bey’in emriyle bir miktar atlı asker toplandı. Eşkıyanın üzerine varılıp, Hacıbektaş ve Genezin (Özkonak) köylerinde 500 kadar eşkıyalık yapan kötü kişilerle muharebe ve kıtal eylediler. Eşkıya Mart ortalarında bozguna uğratıldı. 59 şakinin kelleleri İstanbul’a gönderildi.
Bu olaya şiir söyleyen Âşık Neşet hakkında bir bilgiye ulaşamadık. Aşağıdaki Osmanlıca şiirin altında Hacıpolos kaydı vardır. Derleyici, Âşık Neşet’in şiirini o bölgede yaşayan bir Rum’dan almış olabilir.
İndim geldim Kızılırmak bendine
Pusu kurmuş Sarıların ardına
Şu zalimin bizim ilen derdi ne
Sultan Aziz fermanını yırtar mı
Atımı sürdüm de Hırka dağına
Kapısız leventler düştü ağıma
Bir haber yetişti Çapanoğluna
Deli Hasan Sarılara yeter mi
Erciyes dağında atım boşandı
Mustafa Bey düz ovaya döşendi
Aslanları dolma fişşek kuşandı
Gelen atlı hayınları tutar mı
Tuttular yolları geçilmez oldu
Tarlada ekinler biçilmez oldu
Tomurcuk gülümüz açılmaz oldu
Viran bahçelerde bülbül öter mi
Koca Paşa gelmiş yolları bağlar
Kervanlar soyulur yolcular ağlar
Size diyom size ağalar beyler
Aslan yatağında çakal yatar mı
Hacıbektaş karye evliya yurdu
Her bir yanını Kapısız sardı
Aşık Neşet kervan yollarda kaldı
Şu İstanbul feryadımız duyar mı
Bir Cevap Yazın