Aşık Veysel Hayatı Ve Eserleri

Aşık Veysel 1894’te Sivas ilinin Şarkışla ilçesine bağlı Sivrialan köyünde dünyaya gelmiştir.Yedi yaşında geçirdiği su çiçeği yüzünden önce sağ sonra da maalesef babasının elindeki övendirenin gözüne saplanması üzerine sol gözünü kaybetmiştir.On yaşında saz çalmaya başlayan ozan başta her âşık gibi “usta malı” deyişler söylemiş ve çalmıştır.

Soyadı kanunu sonrası Şatıroğlu soyadını alan Âşık Veysel’i edebiyat dünyasına ilk olarak Ahmet Kutsi Tecer tanıtmıştır. Tecer ilk kez 5 Ocak 1931’de düzenlemiş olduğu ve  sadece on beş âşığın çağrıldığı Sivas Âşıklar Bayramı’na  Âşık Veysel de katıldı. 1933 sonrası, tıpkı eski gezginci âşıklar misali, elinde saz ile neredeyse tüm yurdu gezdi. Bir zaman Köy enstitülerinde saz öğretmenliği  görevi yaptı. İlk şiiri, Cumhuriyet’in 10. yılında Atatürk için söylediği destanıdır. İlk şiir kitabı  Deyişler  1944’te  Halkevleri Genel Merkezi’nce Ankara’da yayımlandı.Şiirlerini sonra ” Sazımdan Sesler” (1949) adlı kitabında derledi.Tüm şiirlerini bir arada topladığı Dostlar Beni Hatırlasın (1970) ise son kitabı olmuştur.

İstanbul’da 1952 yılında adına büyük bir jübile düzenlendi Âşık Veysel’in ve 1965 yılında TBMM tarafından “ana dilimize ve millî birliğimize yaptığı hizmetlerden dolayı” düzenlenen özel bir kanun ile vatanî hizmet tertibinden kendisine maaş bağlandı. Sağlığında, şiirlerini söyleyip çaldığı plakların yanında “Karanlık Dünya” isminde köyünün  ve kendisinin de görüntülendiği bir de film çekildi. Doğduğu köy  Sivrialan’da 21 Mart 1973’te öldü ve köyüne defnedildi.

Ölümü sonrası yaşadığı evi, içindeki tüm eşyaları ile korunarak müzeye dönüştürüldü.Her yıl  Ölüm yıl dönümlerinde  köyünde törenle ile anılmaya devam ediyor.

Aydınlar ve halk arasında bir köprü kurmuş olan Veysel’in şiirleri tema bakımından epeyce zengin biriçeriğe sahiptir.. Yûnus’un etkisinde kalarak söylediği şiirleri halk kültürünün hamuruna karışan tarafıyla tasavvuftan izlerde taşır. Aşk şiirlerinde deyişleriyle bir bakıma da Karacaoğlan’ın sürdürmesi gibidir. Şiirlerinde zaman zaman  kendi yöresinin ağız özelliklerine de raslanır. Sesi ve sazı zayıf olan Âşık Veysel, âşıklık geleneğinin muamma asma ve çözme, hikâye anlatma, atışmalarda bulunma vb özelliklerine pek uyamamış olsa dahi devrinin füze ,fabrika, radyo,  tren, gibi yeniliklerine aşina olan şiirleriyle kendi döneminden  önceki âşıklardan ilerdedir. Âşık Veysel, sürdürdüğü âşık şiiri geleneğini ve yaşadığı devri şiirlerinde mahirce bir arada toplamıştır.

Âşık Veysel’e Deyişler  adı altında ölümünün Onuncu Yılında diğer âşıkların Âşık Veysel için söyledikleri  kitapta toplanmıştır

Eserleri

• Cümle Âlem Senindir
• Derdimi Dökersem Derin Dereye
• Dost Çevirmiş Yüzünü Benden
• Beş Günlük Dünya
• Bir Kökte Uzamış
• Birlik Destanı
• Çiçekler
• Dost Yolunda
• Dostlar Beni Hatırlasın
• Dün Gece Yar Eşiğinde
• Dünya’ya Gelmemde Maksat
• Esti Bahar Yeli
• Anlatamam Derdimi
• Arasam Seni Gül İlen
• Atatürk’e Ağıt
• Beni Hor Görme
• Gel Ey Âşık
• Gonca Gülün Kokusuna
• Gönül Sana Nasihatim
• Gözyaşı Armağan
• Murat
• Ne Ötersin Dertli Dertli
• Necip
• Sazım
• Seherin Vaktinde
• Sekizinci Ayın Yirmi İkisi
• Sen Bir Ceylan Olsan
• Sen Varsın
• Şu Geniş Dünya’ya
• Uzun İnce Bir Yoldayım
• Yaz Gelsin
• Yıldız(Sivas Ellerinde)
• Çırpınıp İçinde Döndüğüm Deniz
• Güzelliğin On Para Etmez
• Kahpe Felek
• Kara Toprak
• Kızılırmak Seni Seni
• Küçük Dünyam

BAZI TÜRKÜ SÖZLERİ

ANLATAMAM DERDİMİ

Anlatamam derdimi dertsiz insana
Dert çekmeyen dert kıymetin bilemez
Derdim bana derman imiş bilmedim
Hiçbir zaman gül dikensiz olamaz

Olamaz aman aman olamaz aman ey

Gülü yetiştlrir dikenli çalı
Arı her çiçekten yapıyor balı
Kişi sabır ile bulur kemali
Sabretmeyen maksudunu bulamaz

Bulamaz aman aman bulamaz aman ey

AŞKIN BENİ ELDEN ELE GEZDİRDİ

Aşkın beni elden ele gezdirdi
Çok dolandım bulamadım eşini
Beni candan usandırdı bezdirdi
Tuzlu imiş yiyemedim aşını

Benim ile gezdin beni arattın
Beraber oturup beraber yattın
Türlü türlü güllerinden koklattın
Aşık ettin gule bülbül kuşunu

Altmış iki yıldır seni ararım
Tukendi sabrım yoktur kararım
Dağa taşa kurda kuşa sorarım
Kimse bilmez hikmetini işini

Her millete birer yüzden göründün
Kendini sakladın sardın sarındın
Bu dünyayı sen yarattın girindin
Her nesnede gösterirsin nakşını

Görenlere açık körlere gizli
Kimine göründün oruç namazlı
Veysel’e göründün cilveli nazlı
Tutan bırakır mı senin peşini

BEN GİDERSEM

Ben gidersem ruhum, sen kal dünyada
Sırlarımı sakın aşikar etme
Zar olsan da kaybolsan bir sevdada
İstemem benim gibi acı çekme

Her derdime ortak bir sen oldun
Benim gibi sen de sararıp soldun
Yıllar boyu kalbime sırdaş sen oldun
İstemem benim gibi acı çekme

Görmesem de sana yakın bir yerdeyim
Aynı sevda, aynı dudak, aynı tendeyim
Kadehinde, sigaranda, gecendeyim
İstemem benim gibi acı çekme

DOSTLAR BENİ HATIRLASIN
Ben giderim adım kalır
Dostlar beni hatırlasın
Düğün olur bayram gelir
Dostlar beni hatırlasın

Can kafeste durmaz uçar
Dünya bir han konan göçer
Ay dolanır yıllar geçer
Dostlar beni hatırlasın

Can bedenden ayrılacak
Tütmez baca yanmaz ocak
Selam olsun kucak kucak
Dostlar beni hatırlasın

Ne gelsemdi ne giderdim

Günden güne arttı derdim
Garip kalır yerim yurdum
Dostlar beni hatırlasın

Açar solar türlü çiçek
Kimler gülmüş kim gülecek
Murat yalan ölüm gerçek
Dostlar beni hatırlasın

Gün ikindi akşam olur
Gör ki başa neler gelir
Veysel gider adı kalır
Dostlar beni hatırlasın